Κάποια παιδιά δε γεννιούνται τυχερά. Δε βιώνουν πραγματική παιδική ηλικία, δεν καταφέρνουν να πάνε σχολείο, δεν προλαβαίνουν να μάθουν κάποια τέχνη. Προορίζονται γι΄ αλλού. Γι’ αυτά τα παιδιά που ζουν σαν «δουλικά» μας μιλάει η κυρία Μέλη Τσακού στο ομώνυμο βιβλίο της που κυκλοφορεί απ’ τις Εκδόσεις Άλφα Πι.

Το θέμα απαιτεί άριστους χειρισμούς, αλλά δε φοβίζει διόλου τη συγγραφέα που το αποδίδει λεπτά, τρυφερά, φυσικά, συγκινητικά. Σε άλλους αναγνώστες θα ξυπνήσει αναμνήσεις, σε άλλους θα τροφοδοτήσει την περιέργειά τους, αλλά όλους θα καταφέρει να τους αγγίξει η πένα της. Φόρος τιμής σε όσα παιδιά δεν ήταν τόσο προνομιούχα να …μείνουν παιδιά.
Η νέα σελίδα στο βιβλίο της ζωής του παιδιού είχε ήδη γυρίσει και η φτερωτή πένα της μοίρας ήτανε ήδη βουτηγμένη στο μελανοδοχείο του μέλλοντος…
Μόλις δέκα χρονών ήταν κι η ηρωίδα μας, η Κατίνα, όταν η πολυμελής οικογένειά της δεν τα έφερνε εύκολα βόλτα στο νησί της Χίου. Λίγο δύσκολα, αλλά περισσότερο βολικά, σαν λύση ανάγκης οι γονείς της -όπως και πολλοί γονείς ακόμα- αποφάσισαν να την στείλουν σαν εσώκλειστη βοηθό στο αρχοντικό ενός καπετάνιου, σε μια οικογένεια τόσο διαφορετική απ΄ τη δική τους, που πηγαινοέρχεται στο νησί και την Αθήνα. Το βιβλίο εξιστορεί τη ζωή της Κατίνας εκεί. Ζωή με λεπτομέρειες ενός παρελθόντος που όσο κι αν φαντάζει ξένο και μακρινό, τελικά δεν ήταν τόσο μακρινό, ειδικά για τις οικογένειες της επαρχίας.
“…Τίποτις δεν ηξέρω! Μοναχά πως ήθελεν ένα κοριτσάκι μικρό για να συνηθίσει κοντά του, κι η αδερφή μου η Μαρκέλλα μου ‘πε πως θα περνώ καλά, πως θα καλοτρώω – μα θα δουλεύω κιόλας – και πως μπορεί πιο ύστερα ο Καπετάνιος να με παντρέψει κιόλας και να με προικίσει δα, μα… εγώ δε θέλω να μείνω ίσαμε να γίνω της παντρειάς, καλέ θεία, θέλω να ξαναπάω στο χωριό μου και να πάω και στο σκολειό, γιατί ο δάσκαλος είπενε πως τα παίρνω τα γράμματα και πως μπορώ και να σπουδάσω, άμα προσπαθήσω, και…” Της τελείωσε η ανάσα της Κατίνας. Μονορούφι είπε όλη την ιστορία της, τόσο μικρή κι ασήμαντη που ήτανε κι αυτή, που χωρούσε σε μιαν ανάσα…
Βαρύγδουπος τίτλος. Σε προϊδεάζει ακριβώς για το τι θα διαβάσεις.

Τα «δουλικά» είναι συνήθως άβουλα, σιωπηλά πλάσματα, που κρατούν το κεφάλι τους σκυφτό, που ζουν ανούσια, χωρίς εντάσεις ή ενστάσεις, που φέρονται τυπικά και επιτηδευμένα. Τελικά όμως, για να γίνεις άνθρωπος με αξίες, παίζουν ρόλο τα γράμματα και οι κοινωνικές θέσεις; Για να έχεις μεγαλύτερο μερτικό στο δικαίωμα ευτυχίας, οφείλεις να έχεις καθαρή και ανοιχτή καρδιά κι όχι διπλώματα στους τοίχους.

Υπάρχουν δουλικά των οποίων οι καρδιές και το πνεύμα δεν υποδουλώνονται σε κανέναν καπετάνιο, μόνο υπηρετούν με πείσμα, κόντρα στις όποιες δυσκολίες τις αρχές που πηγάζουν από μέσα τους.
Γιατί, οι πλούσιοι δεν αλλάζουνε ποτέ, πάντα οι ίδιου θα ‘ναι, καθισμένοι πάνω στα βουνά από λεφτά, νιώθουνε ψηλότεροι κι ανώτεροι απ’ όλους τους άλλους. Τους βλέπουνε από κει ψηλά και τους νομίζουν κατώτερους κι ασήμαντους.
Με το βιβλίο αυτό για συντροφιά, ταξιδεύεις γοητευμένος σε αλλοτινούς τόπους και χρόνους, χωρίς να κουραστεί η σκέψη και η ψυχή σου. Αγωνίζεσαι κι εσύ μαζί με την Κατίνα ν’ ανταπεξέλθεις στις καθημερινές δυσκολίες που δεν επεδίωξε κι απορείς για την πηγή δύναμης και στωικότητας της. Προσπαθείς να συγκεντρωθείς στην θετική πλευρά της ζωής και να αντλήσεις μόνο το καλό απ’ τα όποια προβλήματα έρχονται καθημερινά στο διάβα σου.
Καταφερνουν τα παιδια αυτα να πεταξουν αληθινα απο πανω τους τα συμπλεγματα του παρελθοντος;
Η Κατίνα, και κατ’ επέκταση όλα τα μικρά κορίτσια που αναγκάστηκαν να προσφερθούν –συνήθως αμισθί-, ανέπτυξαν τέτοιους μηχανισμούς άμυνας σε δυσκολίες ή κακουχίες, ώστε ήταν οι ίδιες που έδιναν πραγματική αξία στους κυρίους τους.

Αν έχετε την επιλογή ενός βιβλίου, προτείνω να ψάξετε καλά να το ανακαλύψετε, γιατί συνειδητοποιώ ξανά και ξανά πως τα καλύτερα βιβλία δεν είναι αυτά που φαίνονται πρώτα… Όπως και οι καλύτεροι άνθρωποι κάπου επιλέγουν να κρύβονται.

Το προτείνω χωρίς επιφυλάξεις σε όλους τους αναγνώστες.